Hedef Kitle ve Persona Nedir Nasıl Oluşturulur? (Örneklerle)

Günümüzde dijital pazarlama stratejilerini uygun şekilde kullanan firmalar, hedef kitlelerini doğru şekilde belirleyerek kendi personalarını yaratma hedeflerini gerçekleştirerek dijital platformda üstünlüğü ele almaktadırlar. Bu sayede hedef kitleye ve personaya uygun reklam yayınlama stratejileriyle doğru şekilde ulaşmış olurlar.
Peki “Persona” nedir? Ne işe yarar? Gelin hep birlikte inceleyelim;

Persona Nedir?

Bir grubu ya da kitleyi hedef almaz. Persona dediğimiz şey, belirli bir kişiyi isim, soy isim, yaş, meslek, medeni hali, ilgi alanları, bu ilgi alanlarında nasıl davrandığı, hobileri, amaçları ve hedefleri, kısacası kişiyi tanımlayan tüm özelliklerini belirler.

Örneğin “Ali Koç, 52 yaşında, iş adamı,  evli, Houston Teksas’taki Rice Üniversitesi’nden Ekonomi ve İş İdaresi Bölümü  mezunu, Harvard Üniversitesi’nde yüksek lisansını tamamlamış, Fenerbahçeli, Fenerbahçe başkanı olacak kadar fanatik bir Fenerbahçe taraftarı” şeklinde personamızı tanımlayabiliriz.

Persona İşiniz İçin Neden Bu Kadar Önemlidir?

Personalar, ekibinizin belirli hedeflere uygun olarak içerik geliştirmesine yardımcı olur. Müşterilerinizi ve potansiyel müşterinizi daha iyi anlamanıza yardımcı olur ve içerik, mesajlaşma, ürün geliştirme ve hizmetlerinizi farklı müşteri gruplarının özel ihtiyaçlarına, davranışlarına göre uyarlamanızı kolaylaştırır. İdeal olarak, her müşteri farklı olduğundan işletmeniz için birkaç farklı persona yaratabilirsiniz. Bu kişilerin her birine pazarlanma şekliniz farklı olacağından bu önemlidir. Örneğin üniversite okuyan 20 yaşındaki bir genç ile 65 yaşındaki emekli bir kişinin ilgi alanları ve tercihleri farklı olacağından, bu iki gruba uygulayacağınız pazarlama stratejileri de tamamıyla farklı olacaktır.

Hedef Kitle Nasıl Bulunur?

Bu bölümde size hedef kitle ile alakalı bilgiler vererek adım adım hedef kitle ve personayı nasıl bulacağınızı aktarmaya çalışacağız.

Pazarlama şirketleri ya da müşteri deneyimi danışmanları, gerçek kişilere dayanan uzun uğraşlar sonucu elde edilen verilerle persona bilgilerini elde ederler. Peki siz kendi personanızı nasıl oluşturacaksınız? Gelin birlikte inceleyelim;

1- Geniş Çaplı Kitle Araştırması Yapın

Ağınızda kayıtlı müşterileriniz kayıt esnasında girdiği verilerden dolayı, mevcut müşterilerinizin yaş, dil, satın alma davranışı, ilgilendiği ürün grupları gibi bilgilere zaten hali hazırda ulaşabilmektesiniz. Bu bilgileri daha da arttırabilmek adına müşteri kayıtlarınızdan elinizden gelenleri toplayın ve bu bilgileri e-posta anketleri, çevrimiçi anketler veya hatta müşteri görüşmeleri yoluyla desteklemeyi düşünebilirsiniz. Sosyal medya analitik araçları, henüz müşteriniz olmasa bile, markanızla çevrimiçi etkileşimde bulunan kişiler hakkında inanılmaz miktarda bilgi sağlayabilir. Hangi araçlardan müşteri veri analizi sağlayabileceğinizle ilgili aşağıdaki araçlardan yararlanabilirsiniz;

• Meta Business Suite

Facebook ve Instagram’daki tüm bağlı hesaplarınızı tek bir yerden yönetmenize olanak tanır. gönderiler ve hikayeler oluşturabilir, ticaret yöneticisi’ne erişebilir, reklamlar oluşturabilirsiniz. Hangi kitlelerin içeriğinizle en sık etkileşim kurduğu veya dönüşüm sağladığı , Çok kanallı analizler ve özel pano imkanları gibi birçok avantaj sunan Meta’nın ücretsiz sunduğu analiz aracı.

•  Twitter Analytics Guide

Twitter’ın ücretsiz sunduğu bu  araçla, tweet etkinliğinizi, takipçilerinizin demografik profilini ve Twitter kartlarınızın performansını görebilirsiniz. Takipçi kazanımı/kaybı, gösterimler, etkileşim oranı, retweetler gibi birçok metriği izlemenize ve görüntülemenize olanak tanır.

•  Instagram Insights ( Instagram Analytics )

Instagram sayfanızda elde ettiğiniz veriler, hedef kitleniz, takipçilerin dikkatini hangi içeriğin çektiği ve  Instagram reklamlarınızın  performans göstergeleri hakkında ücretsiz bir şekilde bilgi edinmenize yardımcı oluyor.

•  Pinterest Analytics Guide
•  Linkedin Analytics Guide
•  Youtube Analytics Guide
•  Snapchat Analytics Guide

2-  Mevcut ve Potansiyel Müşteri Sorunlarını Tanımlayın

Müşterileriniz hangi sorunları yaşıyorlar? Hedeflerine ulaşırken ne tür zorluklarla karşılaşıyorlar? Satın alırken mi, sepete ürün eklerken mi, teslimatta mı? Dönüşüm oranınızı nasıl artırırsınız? Öncelikle problemin kaynağını belirlemelisiniz.  Bunu, sitenizdeki blog yorum bölümlerinde, sosyal medya yorum ve paylaşımlarında sizin hakkınızda edindiği deneyimlerinden yola çıkarak elde edebilirsiniz.

3- Müşteri Hedeflerini Belirleme

Müşteri problemlerini çözerken bir yandan “Müşteri ne ister? Beklentileri nelerdir? Onları ne motive eder? Satın almaya harekete geçirecek adımlar nelerdir?” gibi sorulara yanıt bulmanız, işletmenizin müşteri özelinde memnuniyet ve güvenirlik açısından son derece önemlidir.  Sosyal platformlardan, blog ve e-posta geri bildirimlerinden yola çıkarak bu soruların yanıtlarını rahatlıkla bulabilirsiniz. Aynı zamanda Müşterinizin herhangi bir satın alım işleminden sonra kendine özel olarak hazırlanmış memnuniyet anketi ile kullanıcı deneyimini ölçebilir ve personanızı buna uygun olarak tanımlayabilirsiniz. Anketiniz kısa ve sorulardan oluşmalı, “Size daha iyi hizmet verebilmemiz için anketimizi doldurmayı unutmayın” gibi harekete geçirici mesaj içermelidir.

4- Markanızın Personanıza Nasıl Yardımcı Olabileceğini Tanımlayın

Müşterilerinizin sorunlarını ve hedeflerini tanımladığınıza göre onlara artık net bir resim çizmenizin vakti gelmiş demektir. Bu doğrultuda müşterilerinize sunduğunuz avantajları ortaya çıkarmanız gerekir. Yani ürününüzün veya hizmetinizin, müşterinizin hayatını nasıl daha kolay veya daha iyi hale getirdiğini hedef kitlenize ve müşterilerinize net bir şekilde belirtmeniz gerekmektedir. Topladığınız her bir veri için kendinize bir soru sorun: Sizlere nasıl daha iyi şekilde yardımcı olabiliriz ve hizmet verebiliriz? Bu sorunun yanıtları, bir sonraki adımda yapacağınız temel pazarlama stratejilerinizin temelini oluşturacaktır.

5- Odağınızı, Aktif  Personanıza Çevirin

Tüm araştırmalarınızı analiz edin ve ortak hedefleri ve ilgi alanları olan grubunuzu belirleyin. Daha sonra buradan yola çıkarak personanızı hedef olarak belirleyin. Yani makrodan mikroya doğru yol alın. Örneğin “çocuk sahibi ama spor salonuna giden çalışan kadınlar” şeklinde hedef kitlenizi belirleyebilirsiniz. Ancak personanız ise çok daha fazla özelliğini tanımlayabileceğimiz kişiler olacak. Persona için aşağıdaki örneklerimizi inceleyelim;

Persona Örnekleri

Bu bölümde sizler için hazırladığımız persona örneklerini bulabilirsiniz.

1.Persona Örneği

• Adı Soyadı: Arzu Demirbağ
• Yaşı: 37
• Medeni Hali: Kerem Bey ile evli 2 çocukları var; Meryem (2), Mehmet (8)
• Aylık hane gelirleri 10.000 TL
• Maslak, İstanbul’da yaşıyor.
• Çocuklarıyla oldukça ilgili, onların en iyi şekilde yetişmesini isteyen bir anne.
• İşten kalan zamanda hem çocuklarıyla ilgilenmek hem de spor yapmak istiyor.
• Tarkan hayranı olup konserlerine sık sık gidiyor. Konserlerinde de gayet hareketli bir şekilde danslarıyla şarkılarına eşlik ediyor.
• Amacı, çocuklarına daha iyi eğitim olanakları sağlayıp en iyi şekilde yetişmelerini sağlamak.
• Yaşadığı zorluklar ise işten ötürü işten arta kalan zamanlarda çocuklarıyla ilgilenmesi gerektiğinden sosyal yaşantısına ayıracak vakti kalmıyor.

İşte size bir persona örneği; Arzu Hanım. Hayali bir örnek de olsa kendisinin yaşını, medeni halini, çocuklarını, kazancını, aile yaşantısını, sosyal ilgilerini, konser gitmekten hoşlandığı ve özellikle Tarkan hayranı olduğunu, hatta ve hatta konserlerde nasıl bir davranış sergilediğine kadar birçok özelliğini tanımladık. Yaşadığı zorlukları belirleyerek amaçları doğrultusunda kendisine nasıl yardımcı olacağınızı, hayatını nasıl kolaylaştıracağınızı cevaplayarak ve hizmet sunarak siz de personanızın özelliklerine göre harika bir deneyim yaşatabilirsiniz.

2.Persona Örneği

• Adı Soyadı: Kemal Akalın
• Yaşı: 22
• Medeni Hali: Bekar
• İstanbul Maltepe’de yaşıyor.
• İstanbul Üniversitesi’nde Fizik okuyor.
• Okuduğu bölümle alakalı araştırma yapmayı, dergiler ve makaleler okumayı seviyor.
• Bir Fenerbahçe taraftarı olup her maçına gidiyor. Sakin, oturarak maç izleyen bir taraftar olmayıp her marşa eşlik eden fanatizm boyutlarında bir taraftar.
• Amacı, bir bilim insanı olarak ülkesine hizmet etmek.
• Yaşadığı zorluklar ise kendisine uygun lokasyonda iş fırsatlarına ulaşamamak.

Bu persona örneğinde Kemal Bey’in yaşını, okulunu, medeni halini, ilgi alanlarını, fanatik bir futbol takım taraftarı olduğunu, tuttuğu takımı, hedeflerini ve yaşadığı zorlukları olmakla birlikte birçok özelliği belirledik. Yaşadığı zorlukları belirleyerek amaçları doğrultusunda kendisine nasıl yardımcı olacağınızı, hayatını nasıl kolaylaştıracağınızı cevaplayarak ve hizmet sunarak siz de personanızın özelliklerine göre harika bir deneyim yaşatabilirsiniz.

3.Persona Örneği

• Adı Soyadı: Hakan Yaşar
• Yaşı: 63
• Meslek: Emekli öğretmen
• Medeni Hali: Eşi Emel Hanım ile evli.
• Bir kızları var ve kızları Bengü Hanım (29) İngiltere’de yaşıyor.
• Hakan Bey, bahçe işleri ile uğraşmayı seviyor. Sadık bir köpeği var ve onu her sabah yürüyüşe çıkarıyor.
• Amacı sessiz, sakin bir bağ evinde emekli yaşamını sürdürmek.
• Yaşadığı zorluk ise kendisine uygun fiyatlı bir bağ evi bulamıyor oluşu.

İşte, Hakan Bey’in  yaşını, medeni halini, çocuk sayısını, mesleki durumunu, ilgi alanlarını, hedeflerini ve yaşadığı zorlukları olmakla birlikte birçok özelliği belirledik. Yaşadığı zorlukları belirleyerek amaçları doğrultusunda kendisine nasıl yardımcı olacağınızı, hayatını nasıl kolaylaştıracağınızı cevaplayarak ve hizmet sunarak siz de personanızın özelliklerine göre harika bir deneyim yaşatabilirsiniz.

4.Persona Örneği

• Adı Soyadı: Onur Şahin
• Yaşı: 29
• Medeni Hali: Bekar
• Aylık hane geliri 15.000 TL
• Yeşilköy, İstanbul’da yaşıyor.
• Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Uzay Mühendisliği bölümünden mezun.
• Bir havayolu şirketinde Kalite Müdürü olarak çalışıyor.
• Özel hayatında tiyatro ile ilgileniyor ve senaryo yazıyor. Aynı zamanda kısa filmler çekiyor.
• Edebiyat klasiklerini okumayı ve kült filmleri izlemeye bayılıyor.
• Kendisi bir Evgeny Grinko hayranı.
• Ortalama 1-2 sene içinde evlenmeyi planlıyor.
• Ailesi ve arkadaşları onun için çok değerli.
• Amacı, profesyonel bir senarist olmak.
• Yaşadığı zorluk ise senaryo yazma atölyelerine katılacak kadar zamanının olmaması.

Bu persona örneğimizde; Onur Bey. Her ne kadar kendisi gerçek biri olmasa da kendisinin kaç yaşında olduğu, nereden ve hangi bölümden mezun olduğunu, ne iş yaptığını, tiyatro, senaryo yazma gibi ilgi alanlarının olduğunu ve kendisinin bir Evgeny Grinko hayranı olduğuna dair her şey belirledik. Yaşadığı zorlukları belirleyerek amaçları doğrultusunda kendisine nasıl yardımcı olacağınızı, hayatını nasıl kolaylaştıracağınızı cevaplayarak ve hizmet sunarak siz de personanızın özelliklerine göre harika bir deneyim yaşatabilirsiniz.

5. Son persona örneğimiz ile konuyu daha da detaylandıralım;

• Adı Soyadı: Derya Yılmaz
• Yaşı: 56
• Meslek: Kadıköy’de bir gelinlik mağazası sahibi.
• Medeni Hali: Eşinden ayrılmış, iki çocuğu var.
• Kızı öğretmen, oğlu ise Amerika’da üniversite öğrencisi.
• Kendisi tek başına yaşıyor ve bir kedisi var.
• Derya hanım, moda trendlerini takip ediyor ve ona göre yeni gelinlik modelleri belirliyor.
• Amacı Bağdat Caddesinde ikinci bir şube açmak.
• Yaşadığı zorluk ise Bağdat Caddesi’nde dükkan kiralarının yüksek olması.

İşte, Derya Hanım’ın yaşını, medeni halini, çocuk sayısını, ne iş yaptığını, ilgilendiği konuları, amacını ve yaşadığı zorlukla beraber pek çok şeyi belirledik. Yaşadığı zorlukları belirleyerek amaçları doğrultusunda kendisine nasıl yardımcı olacağınızı, hayatını nasıl kolaylaştıracağınızı cevaplayarak ve hizmet sunarak siz de personanızın özelliklerine göre harika bir deneyim yaşatabilirsiniz.

Persona oluşturmak ile ilgili bilgilendirici bir videoyu da sizlerle paylaşmak isteriz. Keyifli izlemeler!

İşte, dijital dünyada hedef kitle belirleme ve persona oluşturmanın önemini sizlere anlatmış olduk. Persona nedir, nasıl yaratılır, hedef kitle nasıl belirlenir, persona oluşturma adımları gibi birçok konuyu sizlere aktarmış olduk. Umarız sizler için faydalı olmuştur. Sizler de konu ile alakalı merak ettiğiniz, kafanıza takılan soruları bizlere yöneltebilir, etkin bir tartışma platformu yaratarak bu konuya ilgili herkesin merak ettiği soruların yanıtlarını bulmasına yardımcı olabiliriz. Online platformlarda sizleri daha fazla bilgilendiriyor olacağız. Bizleri takipte kalın.

 

Ayrıca, Google Adwords hakkında da bilgi almak ve Tıklama Başına Maliyetinizi (TBM) düşürmek istiyorsanız bu yazımızı da göz atabilirsiniz.

İlginizi çekebilir: Online Pazar Araştırması Nasıl Yapılır ve Hangi Platformlar Kullanılır?