Marka Kültürü Nedir? Nasıl Oluşturulur?

Günümüz dünyasında büyük ölçüde artan rekabet ortamı ürünler ve hizmetler arasındaki farkları gittikçe ortadan kaldırmaktadır. Artık ürün veya hizmet ondan bekleneni yerine getirmekten daha ötede, müşteri için anlam ifade etmek zorundadır. Hızla artan bu rekabet ortamında markalar ve şirketler, ürünlerini ve hizmetlerini geliştirme yolunda çalışmalar yapmaktadır. Her ne kadar şirketler ve markalar ürünlerini veya hizmetlerini geliştirme yollarını arasalar da, günümüz şartlarında önemli olan ürün veya hizmeti geliştirmek değil başarılı bir marka veya şirket olmak için önemli olan marka kültürü oluşturmaktır. Marka kültürü, bir markanın veya şirketin piyasada varlığını daha uzun süre devam ettirmesini ve rekabette üstünlük sağlamasında kaçınılmaz önem taşıyan bir unsurdur.

KÜLTÜR NEDİR?

Kültür kelimesi Latince “ekmek, ekilebilir hale getirmek” anlamına gelen bir kelimedir. Tarımla ilgili olan bu anlamlar ortak noktası insan yapımı ve insan tarafından oluşturulan şeylere yüklenmiştir. Kültür, çok sayıda anlama sahip bir sözcüktür.Kültür Nedir? Deyince Günümüzde tanımlanan kültür, bir toplumun veya topluluğun kendilerine özgü olan ve geleceğe aktardıkları her şey olarak açıklayabiliriz. TDK sözlüğünde “Tarihsel, toplumsal gelişme süreci içinde yaratılan bütün maddi ve manevi değerler ile bunları yaratmada, sonraki nesillere iletmede kullanılan, insanın doğal ve toplumsal çevresine egemenliğin ölçüsünü gösteren araçların bütünü.” Olarak geçer. Sosyal bilimlerden beşeri bilimlere kadar uzanan geniş çapta anlamlar içerir. Bu yazımızda ise Marka Kültürü Nedir? Nasıl Oluşturulur? Konusunu işleyeceğiz.

MARKA NEDİR?

Marka, bir işletmenin mal ve/veya hizmetlerini bir başka işletmenin mal ve/veya hizmetlerinden ayırt etmesini sağlayan; bir isim, terim, tasarım, sembol veya diğer herhangi bir özelliktir. Markalar, iş dünyasında, pazarlamada, reklamcılıkta ve bir çok sektörde tanınmak amacıyla kullanılır. Marka uygulamasının M.Ö. 2700 gibi çok uzun süre önce eski Mısırlılarda başladığını tahmin ediyoruz. Bir kişinin hayvanlarını diğerlerinden ayırmak için damgalama demiriyle hayvanın derisine yakılan ayırt edici bir sembol aracılığıyla kullanması ile markalama uygulaması başladı. Eğer bir hayvan kaybolduysa veya çalındıysa üstündeki sembolü gören kişi gerçek sahibini tanıyabilirdi. Bu uygulama ile “marka” terimi ortaya çıkmış oldu ve markalama uygulamasının en eski biçimlerinden biri olarak literatüre geçti. Günümüz çağında marka kavramı, bir şirketi veya ürünleri rakiplerinden ayırmaya yarayan, müşterilerinin zihninde kalıcı bir izlenim yaratmayı amaçlayan her tür soyut veya somut işarettir.

MARKA KÜLTÜRÜ NEDİR?

Bir markanın veya şirketin değerlerinin, etiğinin, misyon ve vizyonunun, amaçlarının somutlaşmış halidir. Artık sadece bir isim olmakla yetinmemekte. Ürüne bir kimlik ve kişilik katan, müşterilerin algılarıyla şekillenen bir kavram olarak kullanmaktayız. Marka Kültürü Nedir? Sorusunu derinlemesine incelediğimizde; Marka kültürü, bir şirketin markasını pazara güçlü, tutarlı ve rekabetçi bir şekilde sunmak için geliştirdiği bir kavramdır. Marka kültürü yalnızca marka sahibinin açıklayabileceği bir şey değildir. Markanın her katmanında, her biriminde ve her seviyesinde çalışan kişiler tarafından benimsenmesi demektir. En alt katmanından en üst katmanına kadar bu kültür; paylaşılan, desteklenen ve yaşanan bir şeydir. İyi marka kültürüne sahipseniz herkesin sizin markanıza yöneleceği değerler ve amaçlara sahip olduğunuz anlamına gelmektedir. Ayrıca marka kültürü, o marka için çalışan insanların sahip oldukları çalışma şekilleri ve davranış biçimlerini de kapsamaktadır. Günümüzde hepimiz Japon patronların, mühendislerin ve çalışanların iş ahlakını ve kültürlerini kendimize örnek alır ve onları takdir ederiz. Kocaeli’nin Gebze ilçesinde 24 yıldır üretim yapan Honda Türkiye fabrikası, son aracını da 28 Eylül 2021 tarihinde üretim bandından indirdi ve Türkiye’deki üretimine son verdi. Yaklaşık 1200 kişinin çalıştığı fabrika, çalışanlarına benzersiz bir ayrılık ile veda etti. Çalışanlarının mağdur olmaması için Honda markası, 1200 çalışanına 8 maaş tutarında tazminat ödemesi gerçekleştirdi. Ayrıca tüm tazminatlar dışında tüm çalışanlara birer Cumhuriyet Altını hediye edildi ve 10 yıldan az çalışan çalışanlarına 40 maaş tazminat; 10 yıldan fazla çalışan çalışanlarına ise 48 maaş tazminat ödemesi gerçekleştirdi. Peki neden bu örneği verdim? Honda gibi bir marka düşünün, çalışanın ve patronun birbirine böylesine bağlı olması bir markanın kültürü demek değil midir? Bu şekilde bir marka kültürü oluşturursanız, sizin gibi düşünen ve sizin için çalışmaya motive olmuş insanların bulunduğu bir ortam yaratmış olursunuz, ayrıca markanızın bilinirliğini ve değerini arttırmak için çalışan harika marka elçileriniz olan ekip üyeleriniz olur.

MARKA KÜLTÜRÜNÜN FAYDALARI

Marka kültürü, çalışanları ortak değerler ve amaçlar etrafında birleştirir. Çoğu zaman tanımlanmamış ve yazılı olmayan bu değerler ve tutumlar, bu markanın elde ettikleri başarılarının birikimlerinden oluşmaktadır. İyi bir marka kültürüne sahip markalar her zaman rakipleri arasında farklı ve önde olurlar. Marka kültürü, şirket ve/veya markanın stratejik bir bütünlük içerisinde ilerlemesini sağlar. Bu yüzden marka kültürünün oluşması, markanın kişiler ve öznel şeylerden bağımsız olarak sistemsel bir şekilde var olmasını sağlar. Bu bölümde sizlere marka kültürünün faydalarını sıralayacağız. İyi bir marka kültürüne sahipseniz:

Her zaman potansiyel çalışan ve potansiyel müşterilere sahip olursunuz.
Sizin için çalışmaya motive olmuş ve marka değerinizi, bilinilirliğinizi arttıran ekip üyeleri ile çalışmış olursunuz.
İşveren, patron, müdür gibi üst kademe kişiler marka değerlerine göre yaşar ve çalışanlarına bunu aşılar.
İnsanlar şirket ile özdeşleşir, markaya uygun davranır, markanın değerlerine saygı gösterir.
Marka kültürü, tüm birimleri bağladığından ve herkes için geçerli kurallardır. Bir sorun yaşandığında çok kısa bir sürede iyi bir marka kültürü sorunu çözer.

Sağlıklı ve iyi işlenmiş bir marka kültürü, ürünlerin kalitesi, sunulan müşteri hizmetleri, markanın yeni müşteriler çekmesi ve pazarda her zaman önde olması ile sizler için inanılmaz faydalar sağlar. Bu noktanın devamı olarak, iyi bir marka kültürü aynı zamanda müşterilerin ürün ve hizmetlerden son derece memnun olduklarını, insanların kendi değerlerini şirketin/markanın değerleri ve kültürü ile özdeşleştirmesini sağlar.

HARİKA MARKA KÜLTÜRÜ NASIL OLUŞTURULUR?

Etkili bir marka kültürü oluşturmak ilk olarak sizinle başlar. Markanın sahibi veya kurucusu, markanın en büyük temsilcisi olmalıdır. Sadece kelimeler ile değil şirket veya markanızı uygulamalarınızla temsil etmelisiniz.

MARKA KÜLTÜRÜNÜZÜ TANIMLAYIN

Markanızın kuruluşunda iyi bir kültür oluşturmak için yapmanız gereken ilk şey temel değerlerinizi belirlemektir. Bu noktada “Vizyon” ve “Misyon” terimleri ortaya çıkmaktadır. Vizyon nedir? Vizyon; bir kurum, kuruluş veya markanın gelecek planları hakkında verilen bilgidir. Amacımız nedir? Nereye gitmek istiyoruz? Gibi soruları cevaplandırır. Misyon nedir? Misyon; kurum, kuruluş veya markanın kuruluş amacı hakkında bilgi verir. Ne yapıyoruz? Neden kurulduk? Neye/Kime hizmet ediyoruz? Gibi sorulara cevap verir. Markanızın temel değerlerini belirlerken bu terimler marka kültürünüzü tanımlamanıza yardımcı olacaktır.

DEĞERLERİNİZİ BELİRLEYİN

Markanızın hangi değerleri benimsediğini belirlemelisiniz. Markanız hizmet ve/veya ürünlerinde hangi değerler ile öne çıkmak istiyor? Müşterilerinizin beklentileri ve şirkete bağlılığı konusunda bu son derece önemlidir. Özgünlük, yaratıcılık, sadelik, şıklık; bu ve bunun gibi bir çok değer arasından hangileri sizi temsil ediyor? Bu soruları cevaplayıp değerlerinizi kültürünüze yerleştirmelisiniz.

MARKA DEĞERLERİNİZİ TANITIN VE TEŞVİK EDİN

Markanızın temel değerlerini, niteliklerini, hedeflerini ve diğer tüm şeyleri ekibinizle ve müşterilerinizle paylaşın. Markanızı yalnızca size ait ve sizin tanımlayabileceğiniz bir şey olarak düşünmeyin, markanız sizinle ilgili olan herkes tarafından bilinmeli ve herkes tanımlayabilmelidir. Bunu başarmanız için markanızın neyi temsil ettiğini ve hangi değerler ile hareket ettiğini insanlara iletmelisiniz.

MARKANIZIN DEĞERLERİNE UYGUN KİŞİLERLE ÇALIŞIN

İyi bir marka kültürü oluşturmanın bir diğer adımı, markanızın değerlerine uygun kişilerle çalışmaktır. Sizinle benzer düşünen insanlar, markanızın hedeflerini ve değerleriyle uyumlu çalışanları işe almak markanızın hedeflerine ulaşmasında önemli bir rol oynayacaktır.

MARKANIZIN OBJE VE SEMBOLLERİNİ BELİRLEYİN

Markanızla özdeşleşecek logo, sembol, obje ve hatta maskotlarınızı belirleyin. Değerlerinizi yansıtmanın bir diğer önemli yöntemi ise değerlerinizi sembol, obje ve benzeri şeylerle özdeşleştirmektir. Örnek olarak Türk Hava Yolları, logosunda bir kuşu temsil eden logo kullanmaktadır.

HİKAYENİZİ ANLATIN

Markanızın beslendiği bir hikayeniz var mı? Markanızın kuruluş sürecini, yaşamını, markanın hedeflerine yönelik stratejileri anlatabileceğiniz bir hikayeniz varsa bunu anlatıp müşterilerinizin akıllarında bir imaj oluşturabilirsiniz.

SONUÇ Tebrikler, son aşama ile birlikte marka kültürünüz oluşturdunuz. Şimdi yapmanız gereken marka kültürünüzü tüm ürünlerinize, hizmetlerinize, çalışanlarınıza ve en önemlisi markanızın kendisine işlemelisiniz. Bu zorlu bir yol ancak sonucunda markanız ve sizin gelişmeniz mucize olmayacaktır. Unutmamalısınız ki, stratejik ve birikimli ilerlerseniz başarılarınız kalıcı olacaktır. Markalaşma ve marka kültürü yolunda herkese bol şanslar. Ayrıca Dikkatinizi Çekebilir: https://earnado.com/tr/marka-kimligi-nedir-nasil-olusturulur-10-harika-ornek/