Günümüz toplumlarını var eden insan topluluklarına kuşak denir. Kuşaklar belirli özellikler doğrultusunda farklılıklar gösterir bu da kuşaklar arası çatışmalara sebebiyet vermektedir. Kuşaklar arası farklılıklar her dönemde belirgin olarak hissedilmektedir. Günümüzde kuşaklar 3 ana gruba ayrılmaktadır.Bunlar X, Y ve Z kuşakları.
X kuşağı, 1965–1979 arası doğan kişileri kapsamaktadır. Teknolojiye karşı mesafeli, değişimi kabul etmekte zorlanan, kuralcı, belirli bir disiplin çerçevesi içerisinde yetişmiş, sabırlı ve otoriteye saygılı kuşak X kuşağı olarak adlandırılmaktadır.
Y kuşağı, 1980–1994 arası doğan kişileri kapsar. Y kuşağı hiyerarşi içerisinde çalışmayı sevmeyen, kendi işinin patronu olmayı seven ve para harcamak için çalışan kuşaktır. Teknolojiye karşı uyumlu ama X kuşağından da tamamen kopuk olmayan Y kuşağı; X ve Z kuşakları arasında tam bir köprü görevinde diyebiliriz.
Gelelim Z kuşağına. Z kuşağı kimi uzmanlara göre milenyum kuşağı olarak adlandırılmaktadır. 2000 yılı yakınlarında doğan bu kişiler artık teknolojinin bebeği haline gelmişlerdir. Z kuşağı teknolojinin direkt kucağında doğmuş, teknolojiyle yaşayan bir kuşaktır. Mahalle arkadaşlığının yok olmak üzere olduğu bu dönemde Z kuşağı internet aracılığı ile sosyalleşmeyi tercih eder. İnternet sitelerinde arkadaş edinen bu kuşak, sanal alemi etkin bir şekilde kullanmaktadır.
Z Kuşağı Genel Özellikleri Nelerdir?
Her kuşağın kendine has özellikleri bulunmaktadır. Z kuşağı özelliklerine bakıldığında, heyecan verici bir profil ortaya çıkar. Z kuşağının özelliklerini kısaca şöyle sıralayabiliriz :- Hemen hemen her şeyin dijitale taşınmış olduğu bir döneme denk geldikleri için teknoloji temelli bir yaşam tarzları vardır.
- Otoriteye karşı umursamaz tutumları çok fazla görülür.
- Geleneksel olgulara karşı mesafelidirler.
- İletişimin ve sosyal ilişkilerin çoğunlukla sanal ortamda yürütülmesinden dolayı, öncekilere göre en bireysel yaşam tarzını benimserler.
- Pek çok işin teknolojik aletler tarafından yapılıyor olmasından dolayı dikkat süresi,el becerisi gibi yeteneklerde azalma gözlemlenmektedir.
- Girişimcilik konusunda öne çıkan bu jenerasyon, öncekilere göre topluma karşı daha cesur hareket etmektedir.
Z Kuşağı İşletmeler için Önemi Nedir?
Z kuşağının günümüzde yaş aralığı yaklaşık olarak 5-25 yaşlarıdır. Bur durumdan dolayı henüz iş hayatına tam olarak atılmış sayılmazlar. Büyük bir kısmı öğrenim hayatına devam ederken çalışan küçük grup, üretime çok fazla katkı yapmamaktadır. Dolayısıyla bu jenerasyon, çok büyük oranda tüketici profilindeki bireyleri içinde barındırmaktadır. Geniş bir tüketici topluluğundan oluşan bir kuşak işletmeler için çok önemlidir.Ticari işletmelerin en önemli müşteri kitlesidir. Online alışveriş kültürünün her bireyde var olmasından dolayı, özellikle e-ticaret sitesi sahipleri için büyük önem taşıyan bir jenerasyondur. Popülaritenin zirveye çıktığı bu jenerasyonda, ürün ve hizmetlerin tüketim ömrü de bir hayli kısalmıştır. Hemen her sektörde, Z kuşağına dahil olan her bir müşterinin, iki alışverişi arasında geçen zaman da bu nedenle kısadır. Tekrar eden alışveriş sayısının artışta olması da bu hedef kitle grubunu işletmeler için önemli hâle getirmektedir. Z kuşağını oluşturan çocuk ve gençlerin, doğup büyüdükleri bu dijital ortamın pek çok etkisi olmuştur. Gerek duygusal gerekse de maddesel ihtiyaçlarını teknoloji üzerinden karşılamayı alışkanlık hâline getirmiş olan Z kuşağının satın alma davranışı da bu yöndedir.Böyle olunca e-ticaret ile uğraşan firmaların müşterilerinde önemli bir yer edinmişlerdir. Aslında e-ticaretin temelleri, Y kuşağının yoğun olduğu bir dönemde atılmıştır. Fakat o dönemdeki yeniliklerin doğurduğu olumsuz sonuçlar nedeniyle internetten alışveriş yapma kültürü gelişmemiş, güvensiz bir anlayış hakim olmuştur. Z kuşağında ise bu durum tersine dönmüş, e-ticaret ise zirveye ulaşmıştır. Hele ki günümüzde tüm Dünyayı etkileyen pandemi nedeniyle e-ticaret kullanımı katlanarak artmıştır. Z kuşağının teknoloji ile olan ilişkisi, sadece temel ihtiyaçların internetten satın alınması gibi yüzeysel bir konuda da kalmamaktadır. Örneğin Spotify, YouTube Premium, Netflix, Amazon Prime gibi pek çok hizmetten faydalanan bir gruptur. Bununla birlikte oyunların mobilde yaygınlaşması ve e-spor kültürünün oluşmasından sonra, oyun oynarken bile e-ticarete katkı yapan bir jenerasyona dönüşmüşlerdir.Z Kuşağı E-Ticaretten Neler Bekler ve Onlara sunulacak Reklam Stratejileri
Bir e-ticaret sitesi, hedef kitle olarak Z jenerasyonunu tercih ediyorsa, bu kitleye doğru bir şekilde hitap etmelidir. Geleneksel yöntemler bu grup üzerinde çok etkili olmayacağı için yenilikçi bir bakış açısıyla durum ele alınmalıdır. E-ticaretin sunduğu imkanlar, bu jenerasyona son derece cazip gelmektedir. Fakat bu grubun ne beklediğine doğru cevaplar bulmak da önemlidir. Z kuşağının e-ticaret sitelerinden beklentilerini, birkaç genel başlık altında toplamak mümkündür. Tahmin etmesi zor olmayan bu beklentiler, kısaca şöyle sıralanabilir:- Hız
- Yenilik
- Çeşitlilik
- Verimlilik
- Popülarite
- Özgürlük