1950’li yıllarda bilgisayar teknolojisinin gelişmesiyle beraber başlayan süreçten günümüze birçok teknolojik yenilik yaşanmıştır. Gelişen teknolojik imkanlar ve oluşan ihtiyaçlar neticesinde internet sunucuları da bu gelişim sürecine dahil olmuşlardır. Birçok farklı amaç ve sektörde kullanılan internet sunucuları, kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılayan ana sistem ağını oluşturur. Temelde internet sunucuları, web sitelerini çalıştıran bir bilgisayar sistemidir. Bir internet sunucusunun ana görevi, web sitesi içeriğini görüntülemektir. Kendi web sitesi üzerinden hizmetlerini tanıtan işletme sahipleri, e-ticaret firmaları, kurumsal şirketler, aynı zamanda banka ve yeni medya gibi sektörlerde de kullanılır. İnternet sunucuları, farklı tür ve özelliklere sahip olduğundan dolayı doğru sunucu seçimi firmalar için oldukça önemlidir. Çağımızda artış gösteren internet kullanımı ile beraber oluşan gereksinimler de artmıştır. Bu ihtiyaçlar neticesinde, internet sunucuları da satılan ürün ve sağlanan hizmetin kalitesiyle eşit değerde önemlidir.
Bu yazımda, internet sunucularının çalışma prensiplerini, bir internet sunucusu seçerken nelere dikkat edilmesi gerektiğini, internet sunucularının türlerine ve kullanıldığı mesleki alanlara değindim.
İnternet Sunucuları Nedir?
İnternet sunucuları, sunucu yazılımını ve bir web sitesinin bileşen dosyalarını depolayan bir bilgisayar sistemidir. Bir web sitesinin bileşen dosyalarını, HTML belgelerini, CSS stil sayfalarını, JavaScript dosyalarını ve resimlerinin akışını sağlayan internet sunucuları, bir diğer ifadeyle depolamayı ve veri alışverişini sağlayan cihazlardır.
Bir internet sunucusunun ana görevi, web sayfalarını depolamak, işlemek ve kullanıcıların web sitesi içeriklerine ulaşmasını sağlamaktır. İlk kez 1990 yılında internetin babası olarak kabul edilen, bilgisayar mühendisi Tim Berners-Lee tarafından kullanılan sunucular, günümüzde birçok farklı firma tarafından kullanıcılara hizmet sağlamaktadır.
İnternet Sunucuları Nasıl Çalışır?
Standart bilgisayardan farklı olarak internet sunucuları, daha fazla bellek kapasitesiyle ve birden fazla ağ bağlantısıyla kullanıcılara hizmet sağlar. Ayrıca sunucular, sabit sürücü ve güçlü CPU işlemcileri barındıran bilgisayarlar tarafından desteklenir. Bu sayede kullanıcılar hizmetten daha memnun kalır.
1. Aşama
İlk olarak web sunucularına web sitelerinin alan adları üzerinden erişim sağlanır. Böylelikle sitede yer alan içeriği talep eden kullanıcılara bu bilgiler iletilir. Hemen ardından bir internet kullanıcısı bir URL’yi bir web tarayıcısına yazar. Tarayıcının üzerinde çalıştığı makine, o sayfa için internet sunucusunu çalıştıran makinenin IP adresine bir istek gönderir.
2. Aşama
Ardından IP adresi önbelleğinde arama yaparak ya da DNS (The Domain Name System) sunucusundan talep ederek ulaşır. Web sunucusu bu isteği aldığında, sayfa içeriğini isteyen bilgisayarın IP adresine geri gönderir.
3. Aşama
Hemen sonrasında DNS, tarayıcıların talep edilen kaynaklarını yükleyebilmesi için alan adlarını IP adreslerine çevirir.
4. Aşama
Böylelikle Tarayıcı IP adresini ulaşır, hemen sonrasında internet sunucusundan tam bir URL ister.
Son Aşama
Son olarak internet sunucusu, istenen sayfaları göndererek tarayıcıyı yanıtlar. Bunun sonucunda bir hata oluşması durumunda hata mesajını gönderir. Tarayıcı, web sitesinin ilgili sayfasında yer alan metin, görsel ve videoları görüntüler. Yani böylelikle kullanıcı web sitesindeki bileşenlere ulaşır.
Hangi İnternet Sunucusunu Seçmeliyim?
Teknoloji çağında artan ihtiyaçlar ve talepler neticesinde internet sunucuları da alternatif hizmet sağlayan farklı firmalar tarafından sunulmaya başlanmıştır. Microsoft İnternet Bilgi Servisi, Apache HTTP Sunucusu, Sun Java, LightSpeed Web Sunucusu, Jigsaw Server gibi pek çok internet sunucusu mevcuttur. Ancak yaygın bir şekilde en çok kullanılan iki tanesi Microsoft İnternet Bilgi Servisi (Microsoft IIS) ve Apache HTTP Sunucusudur.
En çok tercih edilen internet sunucuları:
- Microsoft İnternet Bilgi Servisi (Microsoft IIS)
- Apache HTTP Sunucusu
- Lighttpd
- Sun Java System Web Server
- Jigsaw Server
1) Microsoft İnternet Bilgi Servisi (Microsoft IIS)
En yaygın şekilde kullanılan internet sunucularından biridir. Ancak bu yazılım açık kaynak kodlu olmadığı için yalnızca Windows işletim sistemiyle çalışır.
2) Apache HTTP Sunucusu
En yaygın kullanılan internet sunucularından bir diğer ise Apache’dir. Apache Software Foundation şirketi tarafından geliştirilen bir yazılımdır. Aynı zamanda Windows, Mac OS X, Unix, Linux, Solaris, Novell Netware ve FreeBSD gibi çeşitli işletim sistemleri için kullanıma uygundur.
3) Lighttpd
Lighttpd, ücretsiz dağıtılan, ücretsiz bir internet sunucusudur. Bu açık kaynaklı internet sunucusu hızlı, güvenli ve çok daha az CPU tüketir. Üstelik; Windows, Mac OS X, Linux ve Solaris işletim sistemlerinde de çalışır.
4) Sun Java System Web Server
Sun Microsystems şirketine bağlı bu internet sunucusu, orta ve büyük ölçekli web siteleri için uygundur. Bu internet sunucusu ücretsiz olsa da açık kaynak kodlu değildir. Ancak Windows, Linux ve UNIX platformlarında çalışır. Bununla birlikte, Sun Java Sistemi web sunucusu, JSP, Java Servlets, PHP, Perl, Python ve Ruby on Rails, ASP ve Coldfusion vb. gibi Web 2.0 için gereken çeşitli dilleri, komut dosyalarını ve teknolojileri destekler.
5) Jigsaw Server
Jigsaw internet sunucusu, temel standartlara uygun, güvenli, hız açısından iyi optimize edilmiş açık kaynaklı bir web sunucusudur. Ayrıca ücretsiz olan Jigsaw Server, Linux, UNIX, Windows ve Mac OS X Free BSD vb. gibi çeşitli platformlarda çalışır. Aynı zamanda PHP programlarını çalıştırır.
İnternet Sunucuları Hakkında Bilinmesi Gereken Önemli Bilgiler
- Donanım açısından bir sunucu temelde yalnızca bir bilgisayardır. Bir iş ağı ortamında, tüm posta trafiğini ve depolamayı yapan bir posta sunucusu yer alır. Bununla beraber tüm yazıcıları yöneten bir yazdırma sunucusu veya kurumsal veritabanını barındıran bir veritabanı sunucusu olur.
- İnternet sunucuları, posta sunucuları ve dosya sunucuları dahil olmak üzere birçok farklı sunucu türleri vardır. Bir internet sunucusu, kendisine bağlanan internet kullanıcılarının bilgisayarına web sitesi sayfaları görüntülenmesini sağlar.
- Ayrıca PHP, ASP ve JSP gibi kodlama dillerini de çözer
- İnternet sunucuları, çoğu zaman yüksek hacimli işlem gücüne ihtiyaç duymaz. Lakin internet sunucuları, sisteme gelen çok sayıdaki yoğun trafiğin üstesinden gelmelidir. Çok sayıda RAM ve hızlı sabit disk ile bu yüksek trafik sorununu da çözer.
- İnternet sunucuları, aynı zamanda web sitesine gelen ziyaretçilerine, site bileşenlerini göstermede çok önemli bir rol oynar.
- Web sitesinde yer alan tüm verileri barındıran bir internet sunucusu olmalıdır. Bununla birlikte bu sunucular olmazsa site ziyaretçileri içeriğe hiçbir şekilde erişemez.
- İnternet sunucusu, web site içeriğini ziyaretçilere mümkün olduğunca hızlı ve yüksek kalitede olmalıdır. Bundan dolayı iyi bir performans göstermesi önemlidir.
- Son olarak, kullanıcı deneyiminin en önemli etkenlerinden birini oluşturur. Sunucunun site ziyaretçilerine mümkün olan en iyi kullanıcı deneyimini vermesini sağlamanın yollarını sunar.
Ayrıca İlginizi Çekebilir: Kullanıcı Deneyimi Tasarımıyla Web Sitesi Nasıl Güzelleşir?
İnternet Sunucularının Kullanım Alanları
Teknolojik gelişmelerin artmasıyla beraber hayatımıza giren yeni nesil mesleklerin sayısı da artış göstermiştir. Geleneksel meslek dalları da değişime uğrayarak teknoloji çağına uyum sağlamıştır. Böylece bu yaşanan gelişmeler, değişimin ve yeniliklerin öncüsü olmuştur. Mobil cihazların yaygınlaşması, sosyal medya kullanımının artması, dijitalleşmenin hızlanması, e-ticaret firmalarının faaliyetlerinin artması, yaygınlaşması ve internetin sunduğu konfor alanı her geçen gün hacmi yükselen bir kullanıcı havuzu oluşturmuştur. Tüm bu değişimde, verilen hizmetin değeri ve kullanıcı memnuniyeti önemli bir noktaya gelmiştir. İnternet sunucuları da değişim çağında aktif rollerde yer almaktadır.
İnternet sunucuları, birçok farklı sektörde kullanıcılara hizmet sağlar. Böylece sunucular, internetin gelişmesiyle beraber ihtiyaçların karşılanmasını sağlayan ana yapılardan biri haline gelmiştir.
İnternet sunucuları; giyim, güvenlik, banka, oyun gibi birbirinden farklı işlevlere sahip sektörlerin ortak ihtiyacı haline gelmiştir. İnternet sunucuları, sunulan hizmete ulaşmak isteyen kullanıcıların tercihlerini etkileme konusunda önemli bir değişkendir. Güçlü kapasitede olması önemlidir. Ayrıca kullanıcı ihtiyaçlarını karşılama ve ilgili sektörün dinamiklerine çözüm sağlaması internet sunucularının tercih edilmesini etkileyen baş faktörlerdendir. Sunulan hizmet kadar sektörler ve firmalar için önemli bir konumda yer almaktadır.
Ayrıca İlginizi Çekebilir: İnternetten Kolayca Para Kazanabileceğiniz Web Siteleri ve Girişimleri
İnternet Sunucularının Güvenlik Protokolleri
İnternet kullanıcılarının daha güvenli bir internet deneyimi geçirebilmeleri için web sunucularında çok sayıda güvenlik uygulaması ve yöntemi mevcuttur.
Bu güvenlik yöntemleri şu şekildedir;
- Bir dahili sunucuyu gizlemek ve ilgili dahili sunucudan kaynaklı web trafiği için aracı görevi görmek üzere tasarlanmış ters proxy işlevlidir. Ters proxy, sunucular arasındaki ağ trafiğinin düzgün bir akışına ulaştırarak ek bir kontrol mekanizması sağlar.
- Secure Socket Shell (SSH) gibi işlemler yoluyla erişim kısıtlaması sağlar. SSH, internet kullanıcılarına, özellikle sistem yöneticilerine güvenilir olmayan bir ağ üzerinden bir bilgisayara erişir. Bununla beraber, istendiği zaman güvenli bir yol sağlayan bir ağ protokolüdür.
- İnternet sunucusunun güvenlik açıklarından etkilenmemesi için güncel tutmak gereklidir.
Ayrıca İlginizi Çekebilir: SSL Sertifikası Nedir? Nasıl Kurulur ve Önemi Nedir?
Ayla
Yararlı ve bilgilendirici bir içerik olmuş, elinize sağlık.
Oguz
İnternet sunucuları hakkında işe yarar bir yazı olmuş.
Nur
Kaliteli bir içerik olmuş, teşekkürler.
Meral
Okuması keyifli bilgilendirici bir içerik olmuş.